Art World

σημείωμα καλλιτέχνη:

Η έννοια του σώματος στη σύγχρονη εποχή είναι πολύπλευρη, διαμορφωμένη από τις αλλεπάλληλες πολιτισμικές, τεχνολογικές και κοινωνικές αλλαγές. Διανύοντας μια εποχή που κυριαρχείται από την ψηφιακή συνδεσιμότητα και την αυξημένη επίγνωση των διαφορετικών ταυτοτήτων, το σώμα έχει γίνει αναπόφευκτα ένας καμβάς έκφρασης, μία σελίδα αναζήτησης. Οι σύγχρονες προσεγγίσεις για το σώμα συχνά αμφισβητούν κανόνες και νόρμες, γιορτάζοντας τη διαφορετικότητα όσο αφορά το μέγεθος, το χρώμα, το σχήμα και την ταυτότητα του. Εντούτοις, ο προβληματισμός που αναδύεται αναπόφευκτα από αυτό τον συνειρμό είναι κατά πόσο καθίσταται εφικτό, στη σύγχρονη πραγματικότητα όπου ότι δηλώσεις είσαι, να δηλώνεις ειλικρινά ευτυχισμένος με αυτό που όντως είσαι.

“Η αποτύπωση της ουσίας του σώματος μέσω της εικαστικής τέχνης ήταν μια διαδικασία γεμάτη προκλήσεις αλλά και πολύ ενδιαφέρον.” 

Προσεγγίζοντας το σώμα ως ύλη, μάζα, σαν ένα σακί από πηλό, επιδιώκω να προκαλέσω ερωτήματα γύρω από την εικόνα που επικρατεί στην έννοια του σώματος. Η αποτύπωση της ουσίας του σώματος μέσω της εικαστικής τέχνης ήταν μια διαδικασία γεμάτη προκλήσεις αλλά και πολύ ενδιαφέρον. Στην εικαστική διερεύνηση του θέματος πειραματίστηκα με διάφορα υλικά, συνδυασμούς και τεχνοτροπίες, για να καταφέρω να αποτυπώσω την ιδέα μου μέσω της τέχνης μου. Στο αρχικό στάδιο της εικαστικής διερεύνησης της έκθεσης «ένα σακί σώμα» έκανα ένα αριθμό σκίτσων με μοντέλο, από ζωντανή παρατήρηση. Τα σκίτσα έχουν καίριο ρόλο στην δουλεία μου, λόγω της ιδιότητας τους να εξερευνούν ακατέργαστες μορφές στιγμιαία. Στη συνέχεια, με αναφορές στα σκίτσα, απλοποίησα την μορφή του σώματος και δημιούργησα σχεδόν ενστικτωδώς τους αφηρημένους όγκους που έγιναν σημείο αναφοράς για τα έργα που ακολούθησαν.

Η ζωγραφική, η οποία είναι και το κύριο μέσο που χρησιμοποιώ ως εικαστικός, κρύβει για εμένα μία ειλικρίνεια και προσθέτει σε αυτή στρώματα συναισθήματος. Έχω χρησιμοποιήσει μεικτή τεχνική στα πλείστα έργα μου για να μπορέσω να διατυπώσω την πλαστικότητα του σώματος σε δισδιάστατη μορφή. Το ενδιαφέρον μου επικεντρώνεται στην οπτική μεταφορά της ύλης παρά της εικόνας, αποτυπώνοντας έτσι το σώμα πέρα από την επιφάνεια. Παράλληλα ξεκίνησα έναν πειραματισμό με την κεραμική τέχνη, η οποία εισάγει μια πιο χειροπιαστή τρίτη διάσταση, συνδέοντας άμεσα το θεατή με την ύλη. Μέσα από την πορεία της εικαστικής διερεύνησης μου γεννήθηκε η ανάγκη να ξεπεράσω τα όρια της παραδοσιακής αναπαράστασης, κάνοντας στροφή στην τέχνη της εγκατάστασης (με ξεκάθαρη αναφορά στη δουλειά της Σάρα Λούκας). Επιθυμητά ο ίδιος ο χώρος θα γίνει μέρος της εμπειρίας της έκθεσης και της συνολικής εικόνας. Μέσα από αυτή την πολύπλευρη προσέγγιση επιχειρώ να αποτυπώσω το σώμα με μια εικαστική αισθητική, αλλά και να εμβαθύνω στις φιλοσοφικές και συναισθηματικές πτυχές του, αποκαλύπτοντας την πραγματική αξία και πολυπλοκότητα του σώματος ως βαθιά εξελισσόμενη οντότητα.

Πορεία έμπνευσης:

«Εγώ»
Κάθε πρωί
Πάω στο μύλο
Ένα σακί εαυτό
Οι σπόνδυλοί μου
Κραταιοί στην ανωφέρεια
Μέχρι τις δέκα Το πολύ Έχω ξεμπερδέψει («ουδέτερον ήμισυ», Κώστας Μανούρης)

Η κυριότερη πηγή έμπνευσης, που αποτελεί θεμέλιο της εικαστικής διερεύνησης της έκθεσης, είναι το δικό μου σώμα. Οι μεταμορφώσεις που παρατηρώ και αντιλαμβάνομαι να συμβαίνουν στο σώμα μου με την πορεία του χρόνου, αλλά κυρίως μετά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό, προσθέτουν ένα βαθιά προσωπικό και ενδοσκοπικό στρώμα στην καλλιτεχνική μου εξερεύνηση. Χρησιμοποιώντας τις δικές μου εμπειρίες φέρνω μια πιο οικεία αφήγηση στο προσκήνιο. Μέσα από αυτή την προσέγγιση προσκαλώ τους θεατές της έκθεσης να εξερευνήσουν την απτή επίδραση του χρόνου και της ζωής στο ανθρώπινο σώμα. Χρησιμοποιώντας το σώμα μου ως υποβλητικό μέσο για την καλλιτεχνική μου αφήγηση αμφισβητώ τους κοινωνικούς κανόνες, δημιουργώντας έτσι με την έκθεση «ένα σακί σώμα» ένα χώρο προβληματισμού, ενσυναίσθησης και αλληλοκατανόησης.

Με αναφορές στα αρχέτυπα αγάλματα θεοτήτων που μεταφέρουν και θαυμάζουν το σώμα στην πραγματική του μορφή, πραγματοποιήθηκε μια εικαστική εξερεύνηση, αντλώντας έμπνευση από τις διαχρονικές αναπαραστάσεις της ανθρώπινης μορφής. Θέτοντας ως θεμέλιο την ιστορική αναπαράσταση του σώματος επιχείρησα να διαμορφώσω μια δική μου αφήγηση του θέματος, εμποτίζοντας την παραδοσιακή αισθητική με μια πιο σύγχρονη οπτική. Οι ζωγραφικές φόρμες που προέκυψαν από αυτή την διαδρομή αποτελούν μια σύνθεση της παράδοσης και του σύγχρονου οράματος, ανοίγοντας μια νέα προοπτική στον διαρκή διάλογο μεταξύ της εικαστικής τέχνης και της σημασίας του ανθρώπινου σώματος. Αυτή η έρευνα χρησίμευσε ως βάση για τη δημιουργική διαδικασία που ακολούθησα, η οποία με οδήγησε στις μικρές μαλακές φιγούρες που αποτίουν φόρο τιμής στην αυθεντικότητα της αναπαράστασης του σώματος μέσα από την τέχνη

Πρώτη στη χρήση καλτσών στην αναπαράσταση του σώματος και την εξερεύνηση της μνήμης, του τραύματος και του σεξ μέσα από την τέχνη υπήρξε η Louise Bourgeois. Η τέχνη του Hans Bellmer, του Georg Baselitz, της Lynda Benglis και άλλων υπήρξαν πηγή έμπνευσης για την δουλειά μου στην έκθεση «ένα σακί σώμα». Κυρίως όμως επηρεάστηκα από το έργο της Sarah Lucas και ξεκίνησα ένα δημιουργικό ταξίδι για να εκδηλώσω το προσωπικό μου όραμα μέσα από τη δημιουργία μορφών σώματος με τη χρήση αντισυμβατικών υλικών, αλλά και την εγκατάσταση στο χώρο. Το έργο της Lucas έχει αναδιαμορφώσει την ιδεολογία του συμβολισμού του σώματος, την πρόκληση στις νόρμες και την υπέρβαση των ορίων, για εμένα. Το έργο που παρουσιάζω σε αυτή την έκθεση αποτελεί μια προσωπική έκφραση στην προσπάθεια επαναπροσέγγισης του σώματος σε ένα σύγχρονο πλαίσιο. Με την έκθεση «ένα σακί σώμα» επιχειρώ να συνεισφέρω στη συζήτηση για το σώμα, την ταυτότητα και τις κοινωνικές αντιλήψεις γύρο από αυτό το θέμα. Μέσα από την εικαστική διερεύνηση και δημιουργική πορεία επιθυμώ, όχι μόνο να εκφράσω τον θαυμασμό μου στην τέχνη της Lucas, αλλά να καταθέσω και τη δική μου καλλιτεχνική φωνή στη συνομιλία, συμβάλλοντας έτσι στο δυναμικό πεδίο της σύγχρονης κυπριακής εικαστικής τέχνης. Από τις μορφές που δημιούργησα με τα καλσόν οραματίστηκα τα κεραμικά γλυπτά που δημιουργούν αυτή την έντονη αντίθεση τόσο στην τεχνική, όσο και στην αίσθηση της ύλης. Το όραμα μου πήρε ζωή με την καθοδήγηση του δάσκαλου και σημαντικού κύπριου κεραμιστή κ. Βάσσο Δημητρίου

Στην διαδικασία της σύλληψης και εφαρμογής της ιδέας της προσωπικής μου έκθεσης χειρίστηκα τον χώρο της γκαλερί ως ένα δυναμικό μέσο και όχι απλά σαν φόντο για την δουλειά μου. Προσεγγίζοντας τον χώρο ως αναπόσπαστο μέρος της εμπειρίας του θεατή επιχείρησα να τον μεταμορφώσω σε ένα καθηλωτικό περιβάλλον που ενισχύει την αφήγηση της δουλειάς μου. Τα έργα τέχνης με αυτό τον τρόπο παύουν να είναι στατικά αντικείμενα και γίνονται μέσο αλληλεπίδρασης με το θεατή. Διαμορφώνοντας την προσωπική μου έκθεση ως βιωματικό ταξίδι, προσκαλώ τους θεατές όχι μόνο να παρατηρήσουν την δουλειά μου από απόσταση, αλλά να εισχωρήσουν στο καλλιτεχνικό μου όραμα.

Art World

Οι άνθρωποι των τεχνών έχουν μπει στο στόχαστρο το τελευταίο διάστημα, δεχόμενοι μια άνευ προηγουμένου προσβλητική στάση, τόσο απέναντι στο επιστημονικό τους πεδίο όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Η αντίδραση στον διορισμό του νυν Υφυπουργού Πολιτισμού θεωρώ ότι ήταν φυσικό επόμενο, αφού δεν υπήρξε καμία διαφάνεια και καμία επί της ουσίας επεξήγηση της επιλογής του, εκτός από το σπουδαίο φυσικά επιχείρημα «θα κριθεί από το έργο του». Δίκαια ή όχι η συλλογική αντίδραση από τον κόσμο του πολιτισμού στον εν λόγω διορισμό, συμφωνείτε ή όχι με τις ενστάσεις που υπάρχουν, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα έπρεπε να ήταν αναμενόμενο το σκηνικό. Τις τελευταίες βδομάδες ήρθαν αντιμέτωποι, όσοι τόλμησαν να αντιδράσουν ή και να εκφέρουν άποψη για το ποιος διορίστηκε να κρατήσει το τιμόνι του πλοίου που επιβαίνουν, με απαίσιους χαρακτηρισμούς και προκλητικά σχόλια. Οι τελευταίοι των τελευταίων όπως πάντα καλλιτέχνες, πώς τόλμησαν να εκφράσουν τη δυσαρέσκεια τους; Δεν σας φτάνει κύριοι που σας έκαναν και υφυπουργείο θέλετε και άποψη; Δε θα ασχοληθώ με αυτά τα σχόλια γιατί θεωρώ ότι πραγματικά δεν αποσκοπούν πουθενά. Σε αυτό που θα ήθελα να σταθώ και να κρούσω τον κώδωνα κινδύνου, είναι η εκτεταμένη θέση που διάβασα σε ένα άρθρο γνωστής εφημερίδας, ότι η Κύπρος έχει πολύ μικρό αριθμό ανθρώπων που ακολουθούν τα πολιτιστικά δρώμενα. Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι: «Δεν πιστεύω να ξεπερνούν τις 2-3.000 άτομα Παγκύπρια» για τους θεατρόφιλους, ενώ στη συνέχεια αναλύει πως τα ποσά που διατίθενται στον πολιτισμό είναι τεράστια αφού τα πολιτιστικά αφορούν πολύ λίγους. ΕΔΩ ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΝΤΟΠΙΖΟΥΜΕ ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ. Αναφερόμενοι λοιπόν στις χορηγίες καλό είναι να γνωρίζουμε ότι τα περισσότερα από τα εκατομμύρια που χορηγούνται στον πολιτισμό στη χώρα μας δεν θα πάνε ούτε σε εικαστικές εκδηλώσεις, ούτε σε μονολόγους, ούτε σε παραστάσεις όπερας. Αλλά σε κατακλυσμούς, πανηγύρια, στη γιορτή του χαλουμιού, του οφτού, του αγγουρκού κλπ. Για χρόνια παλεύουμε και φωνάζουμε ότι ο κυπριακός λαός δεν έχει καμία επαφή με τον «ελίτ» πολιτισμό που αδειάζετε με τόση ευκολία. Η επαφή με τον πολιτισμό και την κουλτούρα στις βιώσιμα ανεπτυγμένες χώρες γίνεται από το νηπιαγωγείο. Τα σχολεία κάνουν οργανωμένες εκδρομές όχι μόνο σε μουσεία αλλά και σύγχρονες εκθέσεις και παραστάσεις (το γνωρίζω όχι γιατί το άκουσα ή το φαντάζομαι αλλά γιατί δούλεψα μαζί τους). Η εικαστική τέχνη στις κεντρικές ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει σε κάθε γωνιά, η επαφή με το θέατρο και τον κινηματογράφο, την κλασσική μουσική και όλα όσα στην Κύπρο του 2023 παραγκωνίζονται ακόμα. Η κουλτούρα μας είναι αυτό που είμαστε, αυτό που κουβαλάμε, η θρησκεία μας, η σούβλα μας, το τσιατιστό μας, το καζαντίν, ο χορός με τα ποτήρκα…όλα. Ο πολιτισμός εντούτοις είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας, εδραιώνεται, εξελίσσεται και αναπλάθεται μαζί της σε μια σχέση αλληλένδετη. Σας ευχαριστούμε λοιπόν (όλους όσους μας κατηγορείτε ασύστολα), που στην προσπάθεια σας να μας ισοπεδώσετε έχετε φέρει στο προσκήνιο το σοβαρότερο θέμα που έχει να αντιμετωπίσει το Υφυπουργείο Πολιτισμού. Χρειάζεται στρατηγικός σχεδιασμός πολιτιστικής πολιτικής για την επόμενη δεκαετία τουλάχιστο, ο οποίος επιβάλλεται να θέτει ως μοναδικό του στόχο την γαλούχηση των σημερινών παιδιών στις τέχνες, τη δημιουργία των αυριανών θεατρόφιλων, φιλότεχνων, συλλεκτών, πολιτιστικά ενεργών και πρωτίστως ελεύθερα σκεπτόμενων ανθρώπων. Ο πολιτισμός δεν είναι ελίτ. Ο πολιτισμός είναι ανάσα ζωής.